توصیه های بهداشتی مراقبان سلامت در آغاز سال تحصیلی برای دانش آموزان
روزهای پایانی شهریور هر سال، روزهای پر تلاطم و شلوغی برای خانواده هاست. والدین در تکاپوی فراهم نمودن وسایل تحصیل فرزندانشان مانند کیف، روپوش، دفترچه و ... هستند و چه خوب است، همان قدر که کودکانمان را از نظر وسایل آموزشی برای ورود به مدرسه آماده می سازیم، از نظر بهداشتی و تغذیه ای نیز نکات مورد نیاز را مورد توجه قرار دهیم، به خصوص درباره آن دسته از کودکانی که برای اولین بار به مدرسه می روند. در این رابطه در صورتی که علاقه مند به تامین تندرستی فرزند دلبندتان در ساعات گذران در مدرسه هستید، موارد ذیل را که برآیندی از دیدگاه کارشناسان سلامت مدارس هستند، به خاطر بسپارید
مطالعات در کشورمان نشان می دهند، حدود40 درصد دانشآموزاني كه از كولهپشتيهاي غيراستاندارد استفاده ميكنند، به صورت موقت، درجاتي از دردهاي كمر و گردن را تجربه ميكنند كه در صورت بيتوجهي به آن در سالهاي آتي و در سنين دبيرستان به دردهاي مزمن كمر و گردن و بروز انحرافاتی در ستون فقرات (اسکولیوزیس یا کج شدن یکطرفه ستون فقرات و ...) دچار خواهند شد.
لذا در صورتی که برای نگهداری وسایل فرزندتان، قصد خرید کیف و یا کوله پشتی دارید، اندازه كولهپشتي خریداری شده بايستی با جثه دانشآموز شما در تناسب باشد. در حالت طبيعي كولهپشتي بايد پس از آويزان كردن، حدود سه سانتيمتر بالاتر از ناحيه كمري قرار گيرد. بندها یا تسمههاي كولهپشتي نازک نباشد، بلکه بایستی دو طرفه و پهن بوده و نسبت به یکدیگر متقارن باشند. كولهپشتي و محتويات آن بايد كمترين فشار را روي ناحيه كمر داشته باشد و وزن کوله و محتویات آن بیشتر از 10 درصد وزن بدن فرزند شما نباشد. در این زمینه والدین بهتر است، در پایان هر روز، کولهپشتی دانشآموزان را چک کنند تا کتاب و دفتر اضافی آنها را خارج کرده که کولهپشتی آنها سبک شده و کمترین آسیب به فرزندانشان وارد شود. همچنین كولهپشتيها بهتر است چرمي يا برزنتي باشند تا زود شكل خود را از دست ندهند.
2) برای تهیه کفش بایستی کفش انتخاب شده، حداقل یک و نیم الی دو سانت پاشنه داشته و از خرید كفشهاي با جنس نامرغوب(که عمدتا منجر به بوی نامطبوع می شوند)، بزرگتر و یا کوچکتر از پا براي فرزندان خود اجتناب نمایید. بهترین زمان برای خرید کفش ساعات عصر می باشد که سایز پا کمی بزرگتر از ساعات اولیه صبح است. همچنین كفش دانشآموزان به ويژه در دوران ابتدایی بایستی سبک بوده و از خريد كفشهاي تخت و یا سنگین برای آنها خودداري شود. زیرا دانشآموزان ساعات زیادی را در مدارس سپری میکنند و استفاده از کفشهای نامناسب باعث فشار به ناحیه کمر آنها میشود.
3) صرف صبحانه برای حفظ سلامت کلیه افراد مورد نیاز است و در مورد دانش آموزان اهمیت به سزایی دارد. پژوهشهای علوم پزشکی نشان می دهند، رابطه معناداری بین عادات غلط زندگی از جمله عدم صرف صبحانه و ابتلا به بیماریهایی از قبیل دیابت نوع 2(مرض قند) در بزرگسالی وجود دارد.
در مورد دانش آموزان، مطالعات دهه اخیر نشان داده است که تغذیه صحیح در قدرت یادگیری کودکان موثر است و نخوردن صبحانه میتواند اثرات منفی بر کاهش تمرکز و یادگیری و در نتیجه افت تحصیلی آنها داشته باشد.
لذا برای اینکه فرزند شما اشتهای کافی برای خوردن صبحانه داشته باشد، بایستی شام را درساعات ابتدائی شب صرف کرده و حتی الامکان شبها در ساعات اولیه شب بخوابد تا صبح ها بتواند زودتر بیدار شده و فرصت و اشتهای کافی برای خوردن صبحانه سالم( نان و پنیر و گوجه، نان و پنیر و خیار، نان و پنیر و خرما، نان و تخم مرغ، نان و پنیر و گردو، نان و کره و عسل، نان و کره و مربا، نان و خامه، عدسی، حلیم، آش و ...همراه با شیر یا آبمیوه طبیعی یا بدون آن)داشته باشد. از دادن مواد غذایی بی ارزش از قبیل کیک شیرین و بیسکویت وشکلات و شیرینی به کودکان در وعده اصلی صبحانه حتی الامکان پرهیز نمایید. زیرا به دلیل داشتن مواد قندی مضر، منجر به نوسانات شدید قند خون فرزند شما گردیده و پس از مدت کوتاهی مجددا افت قند خون و ضعف و گرسنگی را به همراه دارد و خطر بروز چاقی و اختلالات قند خون در بزرگسالی را در فرزند شما افزایش خواهد داد. در خصوص تهیه نان هم بهتر است از نانهای سبوسدار مثل نان سنگک و بربری و یا نان جوی سبوسدار که هم ارزش غذایی مطلوبی داشته و هم در کنترل نوسانات قند خون موثر می باشند، استفده نمایید.
4) کودکان سنین مدرسه علاوه بر سه وعده غذایی اصلی به میان وعده هم نیاز دارند. در این سنین، کودکان باید هر 4تا6 ساعت برای نگهداشتن غلظت قند خون در حد طبیعی ، غذا بخورند تا فعالیت سیستم عصبی وعملکرد مغز آنها در حد مطلوب باقی بماند. لذا ارزش غذایی میان وعده بایستی در نظر گرفته شده و بدین منظور، استفاده از شیر، دوغ، کلوچه، بیسکویت سبوس دار، نخودچی و کشمش، خرما، انواع خشکبار مثل انجیر خشک ، برگه ها و توت خشک ، بادام ، پسته ،گردو، خوراک لوبیا، عدسی، انواع میوه و ساندویچ هایی مانند نان و پنیر و سبزی،انواع کوکو،کتلت و... می تواند به عنوان میان وعده در برنامه غذایی دانش آموزان قرار گیرد و از تهیه موادی که ارزش عذایی مفیدی ندارند مثل انواع پفک، یخمک، نوشابه، دلستر، آب نباتهای رنگی، لواشکهای غیر بهداشتی، شکلات و هرنوع محصولات غذایی بدون بسته بندی و یا فاقد پروانه ساخت و کد بهداشتی وتاریخ مصرف گذشته برای فرزندان خود پرهیز نمایید.
5) به فرزندان خود توصیه نمایید تا به منظور پیشگیری از ابتلای احتمالی به شپش، از شانه، چادر، کلاه، چادر نماز، البسه و لوازم شخصی دیگران و یا چادرهای نماز مشترک در نمازخانه استفاده ننموده و در صورت نیاز، بهتر است که چنین وسایلی را با خود به همراه داشته باشند.
6) به منظور پیشگیری از ابتلای فرزند خود به بیماریهای عفونی و یا واگیر دوران مدرسه، ست وسایل شخصی تمیز از قبیل شانه، لیوان، حوله و دستمال را هر روز در کیف کودک خود گذاشته و به او بیاموزید که برای پیشگیری از بیماری، از وسایل شخصی خود در موقع نیاز، استفاده نماید.
7) حداقل دو بار استحمام در هفته برای دانش آموزان مورد نیاز است، ضمن اینکه بایستی ناخن ها و موهای خود را کوتاه و مرتب نگه داشته و جوراب های خود را مرتب بشویند و با ظاهری آراسته به مدرسه بروند.
8) به فرزندان خود بیاموزید که از فروشندگان دوره گرد اطراف مدرسه خوراکی نخرند و در مسیر خانه به مدرسه و بالعکس، از صحبت کردن با افراد ناشناس و سوار شدن به خودرو غریبه ها و مشکوک خودداری کنند.
9) به فرزندان خود بیاموزید که در هنگام استفاده از سرویس های بهداشتی مدرسه، نکات بهداشتی را رعایت کرده و پس از رفتن به توالت و قبل از صرف مواد غذایی، دست های خود را حتما با آب و صابون بشویند.
10) و بالاخره به فرزندان خود بیاموزید که مدرسه را خانه دوم خود بدانند و از ریختن زباله در محیط پیرامونی بپرهیزند و زباله را در سطل های درب دار مخصوص دفع زباله بیندازند.
بهداشتی های عزیز
با ارائه توصیه های ضروری به والدین و دانش آموزان در آغاز سال از بروز ناهنجاری های بهداشتی و بیماری ها جلوگیری کنیم.
موفق باشید.