2017/01/28، 08:07 AM
بهداشت دهان و دندان دانش آموزان:
داشتن دندان های سالم، نقش بسیار مهمی در سلامت جسم و روان دارد. یک لبخند جذاب با دندان های زیبا و دهنی خوش بو، بهترین عامل جذابیت های فردی است. از آنجایی که دانش آموزان گاهی دچار حوادث و جراحات دهان و دندان می شوند، اقدامات لازم در این مورد را هم بیان می کنیم. هردندان از سه قسمت مینا، عاج و عصب تشکیل شده است. مینای دندان بخش بیرونی تاج دندان، سخترین ماده بدن است. در درونی ترین قسمت عاج، حفره ای وجود دارد که تا ریشه ادامه می یابد. عصب دندان در این حفره قرار گرفته و وظیفه آن خون رسانی به دندان ها است. مهمترین عامل ایجاد پوسیدگی دندان و بیماری لثه، پلاک میکروبی است که بر سطوح دندانی تجمع می یابد. بهترین وسیله برای برداشتن آن، مسواک و نخ دندان بوده و خمیر دندان نقش کمکی ایفا می کند. همین طور روش مسواک زدن و مدت زمان آن در پوسیدگی دندان ها نقش به سزایی دارد.
علایم پوسیدگی دندان:
حساس شدن دندان نسبت به سرما، گرما، تماس با مواد شیرین، وجود مواد قهوه ای یا سیاه روی دندان و درد دندان از علایم پوسیدگی دندان است. همچنین با معاینه، مشاهده و رادیوگرافی نیز می توان پوسیدگی دندان را تشخیص داد. از عواملی که در ایجاد پوسیدگی دندان نقش دارند می توان میکروب ها، مواد قندی، کم شدن مقاومت شخص و دندان و زمان را نام برد.
مشکلات دندانی دانش آموزان:
مشکلات بهداشت دهان و دندان در مدارس عبارتند از: پوسیدگی دندان، فقر تغذیه، شکستگی دندان،. اغلب دانش آموزان علاقه زیادی به مصرف شیرینی و شکلات دارند که این مواد موجب سیری کاذب می شود و مواد قندی آن در پوسیدگی دندان نقش به سزایی دارد. آب نبات و شکلات های چسبنده مانند کاکائو به مدت طولانی به دندان ها می چسبد و زیان های جبران ناپذیری به دندان ها وارد می کنند.
مشخصات یک مسواک خوب:
مسواک باید رشته های نایلونی داشته باشد و رشته های آن نرم یا متوسط باشد. استفاده از مسواک سخت و خمیر دندان حاوی مواد ساینده سبب ایجاد ضایعه در دندان و سایش در طوق دندان می شود. همچنین استفاده از مسواک سخت موجب تحلیل لثه می شود. عمر مفید مسواک 6 ماه است.
چطور مسواک بزنیم؟
1- مسواک زدن باید در هر فک به طور منظم از یک طرف قوس فکی شروع شود و ابتدا سطوح خارجی سپس سطوح داخلی و سطح جونده و سطح خلفی آخرین دندان و بالاخره روی زبان مسواک زده شود.
2- حداقل 10 بار حرکت جلو و عقب در هر ناحیه تکرار شود.
3- مدت زمان مسواک زدن لثه به روش و سرعت مورد استفاده میان 4 تا 10 دقیقه متغیر است.
4- لازم است حداقل دو بار در شبانه روز دندان ها را به شکل صحیح مسواک زد.
**وقتی دندان ها از دهان بیرون می افتند...
دندان را پیدا کنید. برای برداشتن دندان آن را از ناحیه تاج بگیرید و به ریشه دندان دست نزنید. دندان را با فشار ملایم آب ولرم بشویید. برای شستن دندان روی ریشه نباید دست یا پارچه کشیده شود چون در این صورت، الیاف نگه دارنده دندان آسیب می بیند. دندان بیرون افتاده را در یک لیوان شیر یا آب جوشیده سرد قرار دهید. در صورت دسترسی نداشتن، از آب معمولی استفاده کنید. همچنین می توانید دندان را دردستمال تمیز مرطوبی قرار دهید.
مهم این است که دندان به هیج وجه در محیط خشک نگهداری نشود. کودک را هر چه سریع تر ( کمتر از نیم ساعت ) به نزد دندان پزشک ببرید.
دانش‌آموزان و حوادث دنداني
دانش‌آموزان در جريان بازي و برخوردهاي ديگر ممكن است در معرض آسيب‌هاي متعددي مانند خون‌ريزي، لق شدن، كج شدن، شكستن و كنده شدن دندان قرار گيرند كه در اين‌گونه موارد دندان‌هاي شيري نياز به كار ترميمي ندارد ولي نسبت به دندان‌هاي دايمي اگر دندان كج و يا لق شده را فوري و يا در کمتر از نيم ساعت در جاي خود قرار دهيم امكان ترميم آن بسيار زياد است، درحالي كه پس از يك ساعت احتمال باقي ماندن دندان شل شده يا افتاده بسيار كم مي‌شود.
آموزش و راهنمايي دانش‌آموزان نسبت به مسايل بهداشتي ازجمله حفظ سلامت و دندان لازم است چون مي‌تواند موجب پيشگيري از عوارض متعددي شود.
وقتي مسواک زدن ضروري است
در موقع خواب يا در حالات بيماري ترشح بزاق به علت وقفه يا ركود عمل غدد اصلي بزاقي كاهش مي‌يابد. بنابراين آثار ضدميكروبي آن كاهش يافته درنتيجه براي به جا ماندن ريزه‌هاي غذا و به خصوص مواد قندي در لاي دندانها فراهم شدن محيط دندان به حالت PH اسيدي بوده و وضعيت براي رشد ميكروب‌ها مناسب‌تر مي‌گردد.
درنتيجه محيط مناسب‌تر براي پوسيدگي مي‌شود از اين رو توصيه‌هاي اكيدي كه براي مسواك‌زدن و شستشوي دهان و دندانها پيش از خواب يا در جريان بيماري است، ضرورت دارد.
پيشگيري از پوسيدگي دندان
1جلوگيري از تشكيل پلاك
2مقاوم كردن ميناي دندان
3. تغذيه مناسب (استفاده از ميوه‌ها و سبزي‌هاي تاره مانند سيب، هويج و كاهو)
4.مصرف فلورايد از طريق خميردندان، دهان‌شويه، قرص و قطره
5. مصرف شير و لبنيات و موادغذايي حاوي فلورايد مانند چاي
دانش‌آموزان در جريان بازي و برخوردهاي ديگر ممكن است در معرض آسيب‌هاي متعددي مانند خون‌ريزي، لق شدن، كج شدن، شكستن و كنده شدن دندان قرار گيرند كه در اين‌گونه موارد دندان‌هاي شيري نياز به كار ترميمي ندارد ولي نسبت به دندان‌هاي دايمي اگر دندان كج و يا لق شده را فوري و يا در کمتر از نيم ساعت در جاي خود قرار دهيم امكان ترميم آن بسيار زياد است، درحالي كه پس از يك ساعت احتمال باقي ماندن دندان شل شده يا افتاده بسيار كم مي‌شود.
آموزش و راهنمايي دانش‌آموزان نسبت به مسايل بهداشتي ازجمله حفظ سلامت و دندان لازم است چون مي‌تواند موجب پيشگيري از عوارض متعددي شود.
وقتي مسواک زدن ضروري است
در موقع خواب يا در حالات بيماري ترشح بزاق به علت وقفه يا ركود عمل غدد اصلي بزاقي كاهش مي‌يابد. بنابراين آثار ضدميكروبي آن كاهش يافته درنتيجه براي به جا ماندن ريزه‌هاي غذا و به خصوص مواد قندي در لاي دندانها فراهم شدن محيط دندان به حالت PH اسيدي بوده و وضعيت براي رشد ميكروب‌ها مناسب‌تر مي‌گردد.
درنتيجه محيط مناسب‌تر براي پوسيدگي مي‌شود از اين رو توصيه‌هاي اكيدي كه براي مسواك‌زدن و شستشوي دهان و دندانها پيش از خواب يا در جريان بيماري است، ضرورت دارد.
پيشگيري از پوسيدگي دندان
1جلوگيري از تشكيل پلاك
2مقاوم كردن ميناي دندان
3. تغذيه مناسب (استفاده از ميوه‌ها و سبزي‌هاي تاره مانند سيب، هويج و كاهو)
4.مصرف فلورايد از طريق خميردندان، دهان‌شويه، قرص و قطره
5. مصرف شير و لبنيات و موادغذايي حاوي فلورايد مانند چاي