2016/11/28، 07:12 PM
محیط زیست طبیعی تأثیر شگرفی بر روح و روان آدمی دارد.
محیط پاک و آراسته و خرّم، زندگی را شاداب و معطر میسازد.
شنیدن آواز روح بخش پرندگان، ترنم لطیف جویباران، آهنگ دلربای چشمه ساران، صفای سبز سبزه زاران، نسیم لطیف کوهستان، رقص دلنشین درختان و زیبایی شهر و دیار، همه و همه تأثیر اعجاب انگیزی بر زندگی و حیات انسان دارند. هر کسی از تماشای چنین منظرههای زیبایی احساس آرامش و نشاط کرده و امنیت و آسایش را در حیات خویش لمس میکند. بر عکس، آسیب رساندن به محیط زیست و نابودی طبیعت باعث وارد آمدن صدمات و زیانهای جبران ناپذیری به بشریت میشود.
افسردگی و افزایش بیماریهای روحی و روانی انسان امروز بدون ارتباط به آسیب رساندن به محیط زیست نیست. هیچ کس نمیتواند منکر بشود که تخریب محیط زیست تأثیر منفی بر شیوه رفتار آدمیان مینهد، و اثرات ویرانگری بر اخلاق فردی و جمعی جامعه بشری بر جای میگذارد.
امام خمینی ـ قدس سره ـ در مورد تأثیر محیط زندگی بر شخصیت آدمی مینویسد:
«محیط تربیت، شخصیت مربی، رفیق همنشین، اثرات شگفت آوری دارند که همه آن را مشاهده میکنند.»(5)
قرآن کریم درباره اثر طبیعت میفرماید:
«سرزمین پاکیزه، گیاهش به فرمان پروردگار میروید؛ اما سرزمینهای بد طینت [و شورهزار]، جز گیاه ناچیز و بی ارزش، از آن نمیروید.»(6)
از این آیه مبارک استفاده میشود همان طور که طبیعت و سرزمین پاک در رشد و پرورش بهینه گیاهان مؤثر است، در رشد و تکامل انسان نیز مؤثر میباشد، و همان گونه که از زمینهای شوره زار جز گیاهان بی ارزش نمیروید، محیط آلوده نیز تأثیر منفی و اثرات زیانباری بر تربیت انسان دارد.
امام علی ـ علیهالسلام ـ درباره اثر طبیعت بر انسان فرموده است:
«از سرما در آغاز آن (فصل خزان) پرهیز کنید و در پایان آن (فصل بهار) به پیشواز آن بشتابید؛ زیرا سرما بر بدنها همان تأثیر را میگذارد که بر درختها؛ اوّل آن سوزاننده و نابود کننده است، و پایان آن رویاننده و شکوفا کننده.»
کلام امام درباره تأثیر طبیعت بر جسم و جان آدمی بسیار روشن و صریح است و همان سان که طبیعت بر جسم و بدن اثر گذار است، بر روح و روان بشر نیز اثر گذار میباشد.
امروزه هیچ کس نمیتواند نقش زیانبار جنگهای بین المللی و منطقه ای را در تخریب محیط زیست و اثرات سوء آنها را بر زندگی انسانها منکر شود. جوامعی که محیط زندگی آنها در اثر جنگ و تخریب نابوده شده است، ساکنان آنها دچار انواع بحرانهای روانی و جسمی شده اند.