2016/11/07، 06:27 PM
آهن :
ارسالی از خانم مرتجز در گروه های تلگرامی
آهن یک ریزمغذی ضروری برای ساختن گلبولهای قرمز خون است. برای ساخته شدن گلبولهای قرمز خون بدن به موادمغذی مختلفی مثل آهن ، اسید فولیک، ویتامین ب12 ،ب6 ،ب2 وویتامین ث نیازدارد که باید از طریق برنامه غذایی روزانه تامین شود. کمبود آهن موجب بروز کمخونی فقرآهن می شود.
کم خونی فقرآهن چیست؟
اگر آهن به مقدار کافی برای ساختن گلبول قرمز خون در دسترس بدن قرار نگیرد ، بدن ابتدا از دخیره خود استفاده می کند. و در صورت ادامه کمبود ، دخایر آهن بدن کاهش می یابد. زمانی که کمبود اهن ادامه می یابد ، ذخایر بدن تخلیه شده وکمخونی فقراهن بروز می کند.
علائم کم خونی فقر آهن چیست؟
علائم زیر شایعترین علائم کم خونی فقر آهن می باشند. هر چند هر فرد ممکن است علائم متفاوتی را تجربه نماید. علائم عبارتند از:
رنگ پریدگی غیر طبیعی یا کاهش رنگ پوست
تحریک پذیری
کاهش انرژی و خستگی زودرس
زخم و تورم زبان
تمایل به خوردن موادی نظیر خاک یا یخ ( یک حالت به نام سندرم پیکا )
چه کسانی در معرض کم خونی فقرآهن قرار دارند؟
کم خونی در تمام سنین دیده می شود ولی برخی از افراد ازجمله کودکان زیر 6سال بخصوص کودکان زیر2 سال به علت رشد سریع وقطع زودرس شیرمادر و دیر شروع کردن غذای کمکی ( غذای کمکی باید از پایان6 ماهگی همراه با شیر مادر به کودک داده شود) .
زنان در سنین باروری( به علت عادت ماهیانه ،بارداری وشیردهی ).
نوجوانان به علت جهش رشد دوران بلوغ بیشتر در معرض خطر کمبود اهن وکمخونی ناشی از ان قرار می گیرند. دختران نوجوان به علت شروع عادت ماهیانه وازدست دادن خون بیشتر از پسران نوجوان در معرض خطر کم خونی فقرآهن قراردارند. عادات غذایی غلط مثل مصرف چای بلافاصله پس از غذا ویا مصرف نانهایی که درتهیه آنها جوش شیرین بکار رفته وخمیر آنها ورنیامده است، نیز منجر به کمبود آهن می شود.
علت کم خونی فقر آهن چیست؟
کاهش آهن در رژیم غذایی:
آهن از رژیم غذایی جذب می گردد، هر چند فقط یک میلی گرم آهن از هر 20-10 میلی گرم آهن غذا جذب می شود. فردی که قادر به مصرف یک رژیم غنی از آهن نباشد ممکن است به درجاتی از آنمی فقر آهن مبتلا شود.
تغییرات بدنی:
هنگامی که بدن تحت تأثیر تغییرات ناگهانی نظیر رشد ناگهانی در بچه ها و بالغین یا در طی دوره شیردهی قرار می گیرد، نیازمند افزایش دریافت آهن و افزایش تولید سلول های قرمز خونی می باشد.
اختلالات مجاری گوارشی:
اختلال در جذب آهن بعد از برخی جراحی های دستگاه گوارش شایع است. قسمت اعظمی از آهن موجود در غذا توسط قسمت کوچکی از روده فوقانی جذب می گردد. هر اختلالی در دستگاه گوارش می تواند جذب آهن را تغییر داده و منجر به آنمی فقر آهن شود.
از دست دادن خون :
از دست دادن خون باعث کاهش آهن و در نتیجه کم خونی فقر آهن می شود . منبع از دست دادن خون شامل : خونریزی دستگاه گوارش، خونریزی ماهیانه یا صدمات می باشد.
چگونه باید از کمبود آهن وکم خونی فقرآهن پیشگیری کرد؟
1.تمام افراد خانواده باید دربرنامه غذایی روزانه خود ازموادغذایی آهن دار مثل گوشت قرمز، مرغ،ماهی ،تخم مرغ ، سبزیجات مثل جعفری ،اسفناج وحبوبات مثل عدس ولوبیا استفاده کند.
2.همراه باغذا از سالاد شامل گوجه فرنگی ،کاهو،فلفل سبزدلمه ایی ویا سبزی های تازه مثل سبزی خوردن وبعد ازغذا میوه بخصوص مرکبات که حاوی ویتامین C می باشد،استفاده کنند. ویتامین Cچذب اهن غذا را افزایش می دهد.
3.کودکان ونوجوانان باید تشویق شوند که بجای مصرف تنقلات تجارتی مثل چیپس ،پفک ونوشابه های گازدار از انواع خشکبار مثل برگه ها ، توت خشک ،انجیر خشک،کشمش ،خرما وانواع مغزها شامل فندق،پسته ،گردو ،بادام که از منابع خوب اهن می باشند استفاده کنند.
4.ازمصرف چای بلافاصله قبل وبعد ازغذا خودداری کرده وچای را یک تا دوساعت پس از صرف غذا بنوشید.
5.برای جلوگیری از ابتلا به آلودگی های انگلی اصول بهداشت فردی بخصوص شستن کامل دستها بااب وصابون قبل از تهیه ومصرف غذا وپس از هرباراجابت مزاج رارعایت کنید.
6.هنگام مصرف سبزی های خام دقت کنید که کاملا شسته وضد عفونی شده باشد.
7.ازنانهایی استفاده کنید که خمیران کاملا ورامده ودرتهیه انها از جوش شیرین استفاده نشده باشد.
8.خانمهای باردار باید طبق توصیه پزشک از پایان ماه چهارم بارداری تا 3 ماه پس از زایمان روزانه یک عدد قرص آهن مصرف کنند.
9.کودکان زیر 2 سال هم همزمان با شروع تغذیه تکمیلی تا 2 سالگی طبق توصیه پزشک ازقطره آهن استفاده نمایند.
10.تغذیه کودک با شیر مادر از بروز کمخونی در شیرخوار جلوگیری می کند.آهن موجود درشیر مادر اگر چه کم است ولی از قدرت جذب بالایی برخورداراست به همین دلیل خطر بروز کمبود اهن وکم خونی در کودکانی که با شیرمادر تغذیه می شوند کمتر است.
میزان نیاز روزانه به آهن
نياز روزانه به اين ماده بسيار اندک و در حد یک ميلی گرم است البته ميزان نياز به آهن براساس سن، جن
س و وضعيت فيزيولوژيكي افراد متفاوت میباشد ؛ مثلاً زنان باردار به علت افزايش حجم خون، رشد جنين و جفت و ساير بافت‌ها به آهن بيشتری نياز دارند.
در شيرخوارانی که شیرمادر میخورند در صورت سلامت مادران، ميزان آهن موجود در شير مادر براي 6ـ4 ماه اول زندگی كافی است ولی از شش ماهگی به بعد استفاده از قطره آهن توصیه میشود. در کودکانی که از شیرخشک استفاده میکنند معمولاً کمبود آهن وجود ندارد. در نوزادانی كه با وزن كم متولد مي‌شوند، ذخاير آهن اغلب اندک بوده و بايد از 3 ماهگی آهن اضافی به صورت قطره خوراكی خورانده شود. همچنين بستن پيش از موقع بند ناف نيز به اين دليل كه نوزاد را از يك سوم كل خونش محروم ميكند، خطر فقر آهن را افزايش مي‌دهد
ارسالی از خانم مرتجز در گروه های تلگرامی